O rodzie Toporskich

Wstęp do pamiętniczków i kronik rodu Toporskich spisanych ręką Dziadka Stefana

No dobra, to tak... Gdyby któryś debil przeoczył to, co żem napisał na pierwszej stronicy, to we wsi wołają na mnie Stefek, w szkółce TłukToporski, natomiast dziewki z miasteczka Długi Stefan... Bo żem wysoki jest, jak na te siedemnaście wiosen. Ale w księgach zapisany jestem jako Stefan Lucjan Toporski, drugi tego imienia w rodzie, po praprapraprapra dziaduniu, rycerzu bogatym i sławnym, który to majątki miał wielkie jak królewicz jaki, a pił więcej jak wioskowy szewc. Także imię mam po nim i miłość do trunków też, tylko ni grosza po nim nie mam, bo cholera jedna wszystko przepił, a jak co zostało to kupił stado kóz.

Ale nie o to mi się tutaj rozchodzi... Piszę tu oto, do was potomni, w tym zeszycie, który żem, niemalże z zagrożeniem dla życia mego, zajebał proboszczowi, aby coś się po mnie zachowało. Bowiem czasy niespokojne nastały, a tak myślę sobie, że po rodzie wielkich Toporskich jakieś wspomnienia ostać się powinny, a reszta rodzeństwa mojego to tylko wstydu by przyniosła kochanemu praprapraprapra dziadziuniowi.

9 września 1939

Tak więc zaczęło się to wszystko od tego, żem zaspał do szkółki. Dopiero co zajęcia się zaczęły po przerwie letniej i tak se myślałem, że może coś by się stało, żeby tej szkoły, być jednak nie było. Ale nadzieja matką głupich, a żaden Stefan Lucjan Toporski głupi być nie może.To żem, przeklinając wszystko na czym świat stoi, szybko włosy moje długie związał, ziemniaka w zęby chwycił i żem już w kwadrans po piątej rano biegł do miasteczka, aby nie dostać kijaszkiem po łbie od pana psora za spóźnienie.
Gdy żem był już w takiej odległości, że dzwony co to rozpoczęcie zajęć zwiastują słyszeć mogłem, to żem stanąć musiał bo takem się zmachał. A że spóźniony i tak już byłem, to se spokojnie powietrza czerpałem.
I jak se tak stałem, to nagle słyszę jakieś burczenie okropne. Myślę sobie, ziemniak jakiś nie dzisiejszy, w sensie że cholera zgniła, to i teraz w kichach mi wariuje. Ale nie! Rozglądam się, patrzę czy jakiegoś psa czy kozy wściekłej nie ma, ale ni widu ni słychu. Myślę sobie, co za diabeł i po czuprynie się drapie. I wtedy to żem zobaczył.
Ze pięć samolotów nad lasem za miasteczkiem leci i  na rynek się kieruje. Coś mnie w żołądku znów zakuło, to myślę, znów ten ziemniak nieszczęsny, ale do głowy mi przyszło że to może przeczucie jakie albo co.
No bo samoloty prosto na miasto lecą, a proboszcz coś tam o jakiej wojnie mówił, że się zacząć miała. Ojciec mój to tam za bardzo mu nie wierzył, bo on to o różnych dziwnych rzeczach rozmawia, ostatnio to na przykład o higienie jakiejś. Ale po mojemu, to chociaż proboszcz głupi jest, to czasem i coś mądrego powiedzieć umie.
No to że chociaż twardy jestem i bać się byle czego nie boję, to coś mi do chaty biec z powrotem kazało. To ja nogi za pas i znów pędzę.
Nie wiele czasu minęło ,gdy już na podwórzu stałem i wrzeszczałem że wojna, i że bombardować będą.  W tem, matka moja rodzicielka z domu z miotłą wybiega i po łbie moim biednym wali, krzyczy żem znów zamiast do szkółki, to do tego Jaśka od młynarza na wódę chodzę i że nachlany jestem. A ja na to, że owszem zdarza się, na wódkę chadzam, ale jak kozy nasze kocham, to trzeźwy jestem i prawdę mówię.
I jak tak się z matulą sprzeczałem, to od strony drogi jakiś huk wielki do nas doszedł i jakby ziemia się zatrzęsła. Nie byłoby w tym nic dziwnego, bo staremu Maciejowi to już dwa razy bimber wybuchł i chatę rozdupcył, ale na niebie w oddali już samoloty było widać.
Wtedy to razem z matką szybko do chaty pobiegliśmy i pakować się my zaczęli. Szybko więc biorę portki jakieś i koszulę na zmianę, pentagram po praprapraprapra dziadku Stefanie i parę ziemniaków na drogę. Potem szybko po ojca i rodzeństwo moje, na łąkę gdzie się kozy pasą, i wszyscy zaganiamy kozy do lasu gdzie też sami biegniemy.
Między drzewami, spotykamy już młynarza i kowala z rodzinami, starą wójtową, co to na przeszpiegi wyszła, plotek szukać, proboszcza, co to na spacer po wiosce się wybrał i filozofował. Nikt się nie odzywał ale każdy szedł w głąb lasu. Stanęliśmy dopiero, jak wójtowa mało zawału nie dostała, gdy zza drzewa stary Maciej wyskoczył, krzycząc, że on już alkoholu warzyć nie będzie i żeby go nie bić po twarzy.
Okazało się że wszyscy, słysząc wybuch postanowili się skryć w lesie, za wyjątkiem Macieja, który to w lesie szukał grzybków, a żeby inspirację znaleźć i nową przyśpiewkę ułożyć. Starzy radzili się i radzili, aż mnie to znudziło. Wtedy to z torby proboszcza tenże zeszyt wyjąłem i jak przemykałem się pośród drzew ze zdobyczą to  o korzeń jakiś żem się potknął i w drzewo ryjem przyłożył. Teraz jak to pisze to łeb mnie boli straszliwie ale jako że do roboty nic nie ma innego to piszę, kończąc powoli bo ciemno się robi.